Οσφυαλγία και πολεμικές τέχνες

Η οσφυαλγία είναι μια αναπόφευκτη συνέπεια της εξέλιξης μας σε δίποδα, καθώς η όρθια στάση καταπονεί ιδιαίτερα την σπονδυλική στήλη. Έρευνες έχουν δείξει ότι το 60-80% του πληθυσμού κάποια στιγμή θα εμφανίσουν κρίση οσφυαλγίας. Αυτά είναι κάποια στοιχεία που σαν προπονητές και αθλούμενους στις πολεμικές τέχνες θα πρέπει να μας κάνουν ιδιαίτερα προσεχτικούς σε κάθε είδους προπόνηση.

Η ετυμολογία της λέξης μας περιγράφει απλά ένα σύμπτωμα (οσφύ = μέση, άλγος = πόνος) χωρίς να μας δίνει κανένα στοιχείο για την αιτία ύπαρξης του. Υπάρχουν πολλές αιτίες οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν αυτό τον πόνο, ενδεικτικά αναφέρουμε αρθρίτιδες, οστεοπόρωση, κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, σχολίωση, στενώσεις δίσκων, παθήσεις του ουροποιογεννητικού, πεπτικού και πολλές άλλες. Αυτή η πληθώρα παθήσεων μας κάνει επιβεβλημένη την επίσκεψη στο γιατρό για την τελική διάγνωση. Η συνηθέστερη και απλούστερη αιτία είναι αυτή που προέρχεται από κάποιο μυϊκό και συνδεσμικό τραυματισμό και μπορεί να είναι συνέπεια κάποιας ασυνήθιστης δραστηριότητας όπως το σήκωμα βάρους ή έντονη προπόνηση μετά από μεγάλη περίοδο ακινησίας. Πολλές φορές ο πόνος στη μέση εμφανίζεται και σαν μακροχρόνιο αποτέλεσμα κακής όρθιας και καθιστής στάσης καθώς και από λάθος στρώμα ύπνου (αν περνάμε το 1/3 της ημέρας μας ,όπου διαρκεί ο ύπνος, σε λάθος στάση εξαιτίας του στρώματος είναι αναπόφευκτη η οσφυαλγία).

Αυτό που είναι σημαντικό για εμάς είναι η επανένταξη μας στην προπόνηση, όλα τα υπόλοιπα είναι θέματα γιατρών και φυσιοθεραπευτών. Μην κάνετε μόνοι σας τη διάγνωση όταν δε γνωρίζεται τι έχει ο αθλούμενος και πως θα το αντιμετωπίσετε. Αν είστε προπονητές και ο αθλητής σας έρθει πριν ξεκινήσει τα μάθημα και παραπονεθεί για πόνο στη μέση ρωτήστε τον αν επισκέφθηκε γιατρό, αν όχι μην τον αφήσετε να πάρει μέρος. Αν είστε υπεύθυνος άνθρωπος είμαι σίγουρος ότι δεν μπορείτε να αποκλείσετε καμία από τις προηγούμενες παθήσεις που προκαλούν οσφυαλγία και βέβαια δεν θέλετε κανείς να σας κατηγορήσει ότι με την έγκρισή σας μια κατάσταση επιδεινώθηκε. Η διακοπή της προπόνησης είναι επίσης επιβεβλημένη όταν κατά τη διάρκεια της ο αθλούμενος παραπονεθεί για πόνο ο οποίος εντοπίζεται σε εκείνη την περιοχή. Είναι προτιμότερο να διακόψετε μια προπόνηση παρά από ασυνειδησία να στερήσετε έναν αγώνα σε ένα αθλητή. Αν ο πόνος στη μέση προέρχεται από τραυματισμό στον αγώνα τότε συνιστάται η άμεση ακινητοποίηση του αθλητή και η διακομιδή του στο κοντινότερο νοσοκομείο. Κάθε κίνηση που επηρεάζει την σπονδυλική στήλη σε εκείνη τη φάση είναι απαγορευτική, γιαυτό και είναι σωστό να περιμένετε ασθενοφόρο. Μεγάλο ποσοστό τραυματισμών στη περιοχή επιδεινώνεται με τη λάθος μεταφορά, αν λάβουμε ταυτόχρονα υπόψη μας ότι σε εκείνη τη περιοχή βρίσκονται οι ρίζες για τη νεύρωση των ποδιών θα πρέπει να μας κάνει ιδιαίτερα προσεκτικούς.

Αποκατάσταση: Ο συνήθης χρόνος αποκατάστασης για ένα απλό τραυματισμό μυών (θλάση) χωρίς τη συμμετοχή άλλων μαλακών μορίων στη κάκωση είναι 15-20 μέρες. Αφού γίνει η διάγνωση ο γιατρός συνήθως συστήνει φάρμακα για να σταματήσουν τη φλεγμονή (και έμμεσα τον πόνο στη πάσχουσα περιοχή) καθώς και ξεκούραση. Η ύπτια θέση με ένα μαξιλάρι κάτω από τα γόνατα βοηθάει αρκετά στον ευθειασμό της σπονδυλικής στήλης και μειώνει το μυϊκό σπασμό στη περιοχή. Η μείωση των κιλών στο πρώτο διάστημα της αποκατάστασης είναι σχεδόν επιβεβλημένη για τον ασθενή στην προσπάθεια να αποφορτίσουμε όσο μπορούμε το βάρος που δέχονται οι σπόνδυλοι.

Επανένταξη στη προπόνηση: Το πρώτο που έχουμε να κάνουμε σαν προπονητές είναι η συλλογή πληροφοριών γύρω από την οσφυαλγία του αθλούμενου. Που εντοπίζεται ο πόνος; Σε ποια κίνηση; Ποιος ήταν ο μηχανισμός που προκάλεσε τον τραυματισμό; Ποια ήταν η διάγνωση του γιατρού; Τι εξετάσεις έγιναν και τι του συνέστησε; Αυτό το διάστημα νιώθει κάποια ενόχληση; Παίρνει ακόμα κάποια φάρμακα; Αν κάποια από τις πληροφορίες που σας έδωσε τις κρίνετε ανεπαρκείς μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με το γιατρό που έκανε τη διάγνωση. Εξηγείστε του με απλά λόγια μερικά στοιχεία της τέχνης που διδάσκετε και ρωτήστε τον αν ο αθλητής σας μπορεί να ξεκινήσει, ασφαλής, προπονήσεις.

Είναι σίγουρο ότι το πρώτο διάστημα ο αθλητής θα ξεκινήσει ατομικό πρόγραμμα γιατί ο χρόνος ξεκούρασης έχει χαλαρώσει και τις υγιείς μυϊκές ομάδες μαζί με τις πάσχουσες, η φυσική του κατάσταση έχει ελαττωθεί, και τέλος η χορήγηση φαρμάκων έχει κουράσει αρκετά τον οργανισμό του.

Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στο ζέσταμα το οποίο θα αποτελείται από λίγους κοιλιακούς (με μικρές κινήσεις) και ασκήσεις που έχουν στόχο να ενδυναμώσουν συνολικά τον μυϊκό κορσέ που καλύπτει την οσφυϊκή μοίρα της σ.σ χωρίς ωστόσο να προκαλούν υπέρμετρες πιέσεις π.χ υπερεκτάσεις ή διατάσεις π.χ ανυψώσεις ποδιών στην πάσχουσα περιοχή. Το κυρίως πρόγραμμα θα γίνεται στο 40-50% της μέγιστης έντασης της συνηθισμένης προπόνησης και προσαρμόζεται σταδιακά ανάλογα με την εξέλιξη της κατάστασης του αθλητή. Η αποθεραπεία είναι ένα σημαντικό κομμάτι στην γρήγορη επανένταξη του αθλητή. Μερικές ασκήσεις χαλάρωσης και λίγη μάλαξη στην περιοχή θα βοηθήσουν αρκετά. Η ανάρροπη θέση με τα πόδια ελαφρώς σηκωμένα που αναφέραμε παραπάνω βοηθά αρκετά αν γίνεται αμέσως μετά από κάθε προπόνηση και για μισή ώρα περίπου. Τέλος είναι χρέος μας να διδάσκουμε την σωστή στάση κατά την όρθια και καθιστή φάση καθώς και τον τρόπο ανύψωσης φορτίου. Σκοπός του εκπαιδευτή δεν είναι μόνο να προετοιμάζει αθλητές για αγώνες αλλά και να διαμορφώνει υγιείς ανθρώπους. Ενημερώνεστε όσο μπορείτε γύρω από θέματα υγείας και εμπλουτίστε την καθημερινή σας προπόνηση με ασκήσεις οι οποίες γυμνάζουν όλο το σώμα. Πρέπει πάντοτε να έχουμε στο μυαλό μας ότι η μεγαλύτερη γκάμα του πληθυσμού που ασχολείται με τις πολεμικές τέχνες τις εφαρμόζει καθαρά για την αγωγή της ψυχής και του σώματος και όχι μόνο για την αποτελεσματικότητα τους σε μια κατάσταση ανάγκης. Εξάλλου πως θα μπορέσει να ανταποκριθεί ο μαθητής μας ακόμα και σε αυτή την έκτακτη κατάσταση, όσο ρεαλιστική και αν είναι η τέχνη μας, αν είναι τραυματισμένος;