Διάστρεμμα και θλάση

Είναι οι συχνότεροι τραυματισμοί στις πολεμικές τέχνες και συχνά συγχέονται.

Διάστρεμμα

Με τον όρο διάστρεμμα εννοούμε τη διάταση ή ρήξη των συνδέσμων μετά από μικρή ή μεγάλη μετατόπιση των αρθρικών επιφανειών που αποτελούν μια άρθρωση.

Σύνδεσμοι είναι ομάδες ινών που σαν λειτουργία τους έχουν την συγκράτηση των αρθρικών επιφανειών εμποδίζοντας, λόγω του μικρού μήκους τους και τις θέσεις τους, τις υπέρμετρες κινήσεις. Η μετατόπιση των αρθρικών επιφανειών και η επαναφορά τους ή μη στην αρχική θέση με ότι πρόβλημα έχει δημιουργήσει στους συνδέσμους ονομάζεται υπεξάρθρημα και εξάρθρημα αντίστοιχα.

Συμπτώματα διαστρέμματος: Πόνος σε όλη την άρθρωση, οίδημα (πρήξιμο) στη περιοχή με αύξηση της θερμότητας, ερυθρότητα ή μελάνιασμα, μείωση της κινητικότητας.

Αντιμετώπιση:

1. Ακινητοποίηση του μέλους: Θα πρέπει να διακόπτεται κάθε αθλητική δραστηριότητα.
2. Πάγος στη περιοχή με τη μορφή σπρέι, παγοκύστης, κρύας πετσέτας (τυλίγουμε πάγο και εφαρμόζουμε την πετσέτα στο μέλος για την αποφυγή εγκαύματος).
3. Ανάρροπη θέση: Σηκώνουμε το πάσχον μέλος ψηλά για να αποτρέψουμε το επιπλέον οίδημα με τη βοήθεια της βαρύτητας.
4. Περίδεση: Ξεκινά κάτω από το τραυματισμό και συνεχίζει δεξιόστροφα.
5. Επίσκεψη στον ορθοπεδικό άμεσα για να διαπιστώσει το μέγεθος της βλάβης.

Το τελευταίο είναι ίσως το σημαντικότερο για την αποφυγή επιπλοκών ενός διαστρέμματος. Ο γιατρός είναι εκείνος ο οποίος θα εκτιμήσει το μέγεθος της βλάβης. Τα διαστρέμματα χωρίζονται ανάλογα με τη σοβαρότητα σε τρεις βαθμούς:

• 1ου βαθμού διάστρεμμα: Πρόκειται για ελαφριά κάκωση με διάταση η μικρή ρήξη των συνδέσμων. Χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι ότι υπάρχει κίνηση στη περιοχή με πόνο ο οποίος δε δημιουργεί ανησυχία από τον προπονητή με αποτέλεσμα να συνεχίζεται η δραστηριότητα και η βλάβη να υποτροπιάζει.
• 2ου βαθμού διάστρεμμα: Υπάρχει ρήξη συνδέσμου και έντονος πόνος με απώλεια κινητικότητας.
• 3ου βαθμού διάστρεμμα: Υπάρχει ολική ρήξη ενός ή περισσοτέρων συνδέσμων, έντονος πόνος και αστάθεια (αν πρόκειται για άρθρωση του ποδιού), συνήθως κατά την κάκωση ακούγεται ένας χαρακτηριστικός ήχος αποκοπής. Τις περισσότερες των περιπτώσεων αυτών η αντιμετώπιση πρέπει να είναι χειρουργική για να επιτευχθεί η ανάταξη του τυχών εξαρθρήματος και η συρραφή των συνδέσμων.

Θλάση

Εννοούμε τη ρήξη (μερική ή ολική) των μυϊκών ιστών που μπορεί να προέλθει από έντονη διάταση από έντονη σύσπαση ή από άμεση πλήξη (χτύπημα).

Οι θλάσεις χωρίζονται όπως και τα διαστρέμματα σε τρεις βαθμούς.

• 1ου βαθμού: Είναι το απλό "τράβηγμα" με μικρή μείωση της κινητικότητας και πόνο στη περιοχή.
• 2ου βαθμού: Εδώ υπάρχει ελαφρά ρήξη μυών με έντονη σύσπαση και πόνο. Παρατηρείται έντονο οίδημα (πρήξιμο).
• 3ου βαθμού: Υπάρχει πλήρης ρήξη του μυός ο οποίος μπορεί να είναι ψηλαφητός στην έκφυση και κατάφυση του, έντονος πόνος, οίδημα, απώλεια κίνησης.

Η άμεση αντιμετώπιση των θλάσεων είναι ίδια όπως και για τα διαστρέμματα.

Η ιατρική διάγνωση είναι απαραίτητη και συνίσταται στην κλινική συμπτωματολογία και τα εργαστηριακά ευρήματα (ακτινογραφία, μαγνητική τομογραφία) των οποίων το αποτέλεσμα οδηγεί στην αντιμετώπιση (φαρμακευτική, χειρουργική).

Οι πιθανότερες αιτίες των δυο αυτών κακώσεων που θα μπορούσαν να προληφθούν συνήθως είναι:

• Ελλιπής εγκαταστάσεις (σκισμένα στρώματα ή κακώς τοποθετημένα)
• Περιβάλλον (κρύο με υγρασία χωρίς θέρμανση)
• Ελλιπής προθέρμανση: Είναι ίσως ο σημαντικότερος παράγοντας πρόκλησης των προαναφερθέντων τραυματισμών. Έχουμε αναφερθεί σε προηγούμενα τεύχη στα οφέλη της προθέρμανσης.
• Απουσία αποθεραπείας μετά από προηγούμενο τραυματισμό με αποτέλεσμα την υποτροπή.
• Κακή διατροφή: Η έλλειψη μετάλλων και ιχνοστοιχείων ενοχοποιείται για συχνούς τραυματισμούς.
• Λάθος προπονητικό πρόγραμμα: Με στόχους οι οποίοι είναι μη επιτεύξιμοι από τον αθλητή.
• Υπερεκτίμηση του αθλητή από τον ίδιο ή τον προπονητή του.
• Υπερπροσπάθεια για την κατάρριψη ενός ρεκόρ.

Συμπέρασμα: Όταν μιλάμε για διάστρεμμα εννοούμε κακώσεις συνδέσμων ενώ στις θλάσεις για κακώσεις μυών (μυϊκές θλάσεις). Οι πρώτες βοήθειες είναι ίδιες και για τις δύο και έγκειται στο γνωστό πάγος, περίδεση, ανάρροπη θέση, ακινητοποίηση.

Το μεγαλύτερο λάθος που μπορούμε να κάνουμε σε τέτοιου είδους τραυματισμούς είναι να αποφύγουμε την έγκαιρη ιατρική διάγνωση και την σωστή αποθεραπεία. Η υποτροπή σε ένα χειρότερο τραυματισμό είναι συνηθισμένη και οδηγεί στη πλειονότητα των περιπτώσεων στο χειρουργείο. Ασβεστοποιήσεις τενόντων, ουλώδεις ιστοί στη μάζα των μυών, καθ’ έξιν εξαρθρήματα, πόνος και μείωση κινητικότητας των αρθρώσεων, αρθρίτιδες είναι μόνο μερικές από τις συνέπειες των μη αποκατεστημένων θλάσεων και διαστρεμμάτων. Σκεφτείτε το καλά πριν πείτε στον εαυτό σας "θα περάσει μόνο του".